Συνέντευξη στο ραδιοφωνικό σταθμό ΣΚΑΪ και τον δημοσιογράφο Α. Πορτοσάλτε

Τρίτη, 21 Δεκεμβρίου 2010
Α. ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Στην προεκλογική περίοδο στις πρόσφατες εκλογές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης αυτό το πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι», το οποίο παρείχαν έως πρότινος οι Δήμοι και του οποίου έληγαν οι συμβάσεις των εργαζομένων και έφτανε στο τέλος του, απασχόλησε πολύ τις κουβέντες της προεκλογικής περιόδου και αποτέλεσε και αφορμή και για προπαγάνδα κλπ.
Εν πάση περιπτώσει, φαίνεται ότι έχουμε ένα καλό νέο εδώ, όπως το ανακοίνωσε χθες η Υπουργός Εργασίας, κα Λούκα Κατσέλη, την οποία και φιλοξενούμε. Καλημέρα σας, κα Κατσέλη.
Λ. ΚΑΤΣΕΛΗ: Καλημέρα, κ. Πορτοσάλτε.
Α. ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Ευχαριστώ πολύ για την παρουσία σας. Σώθηκε το πρόγραμμα, να το πω έτσι;
Λ. ΚΑΤΣΕΛΗ: Το πρόγραμμα σώθηκε, δεδομένου ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συμφώνησε μετά από προεργασία 2 μηνών να συγχρηματοδοτήσει αυτό το πρόγραμμα για άλλον ένα χρόνο, κάτι το οποίο είχε σταματήσει να το κάνει για τα προηγούμενα 3 χρόνια, με αποτέλεσμα να πληρώνουμε τους μισθούς των εργαζομένων, περίπου 4.000 εργαζομένων στο πρόγραμμα αυτό, από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων.
Α. ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Ναι. Που σημαίνει ότι φεύγει αυτό το κονδύλι τώρα από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων και έρχονται τα χρήματα…
Λ. ΚΑΤΣΕΛΗ: Χρηματοδοτείται με κοινοτικούς πόρους.
Α. ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Από τους κοινοτικούς πόρους, ναι.
Λ. ΚΑΤΣΕΛΗ: Αλλά το πιο ουσιαστικό είναι ότι το πρόγραμμα συνεχίζεται, γιατί είναι ένα πρόγραμμα πανελλαδικό, το οποίο έχει βοηθήσει πολύ κόσμο. Είναι περίπου 80.000 οι ωφελούμενοι, ηλικιωμένοι στα σπίτια, οι οποίοι στηρίζονται στις υπηρεσίες του προγράμματος αυτού…
Α. ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Και προφανώς είναι και ένα στοχευμένο πρόγραμμα πρόνοιας, κα Κατσέλη. Δεν το παίρνει όποιος περνάει μπροστά. Όποιος παππούς - γιαγιά το έχουν ανάγκη.
Λ. ΚΑΤΣΕΛΗ: Έχουν πραγματικά ανάγκη άτομα με αναπηρία, που δεν μπορούν να μετακινηθούν από τα σπίτια τους και χρειάζονται μια υποστήριξη.
Α. ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Ναι. Οι οποίοι αποδεδειγμένα όμως, επιμένω ξέρετε σ’ αυτό το…
Λ. ΚΑΤΣΕΛΗ: Έχετε πάρα πολύ δίκιο, γιατί η αποτελεσματικότητα των κοινωνικών μεταβιβάσεων δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένη. Είμαστε χώρα που έχει τους χαμηλότερους βαθμούς αποτελεσματικότητας. Δηλαδή, τα λεφτά δεν πάνε σε αυτόν που τα έχει πραγματικά ανάγκη, αλλά χάνονται στο δρόμο.
Γι' αυτό, το πρόγραμμα αυτό αξιολογείται πάρα πολύ αυστηρά. Από τον καινούριο χρόνο θα λειτουργήσει με ένα σύστημα κουπονιών, ώστε μέσω του ΟΑΕΔ να καταγράφεται ο κάθε ωφελούμενος.
Και, ταυτόχρονα, προχωρούμε ένα επιχειρησιακό σχέδιο, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μετασχηματίζοντας το πρόγραμμα αυτό σε μια κοινωνική επιχείρηση κοινωνικής φροντίδας, που θα είναι το νέο μοντέλο, αν θέλετε, για τα επόμενα χρόνια. Είναι κοινωνικές επιχειρήσεις, οι οποίες θεσπίζονται για πρώτη φορά στη χώρα μας με το σχέδιο νόμου που σήμερα συζητιέται στο Υπουργικό Συμβούλιο.
Α. ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Μισό λεπτό, αυτό είναι επίσης κάτι καλό. Κοινωνική επιχείρηση. Συνεπώς, εκεί μέσα θα εντάξετε όλα αυτά τα προγράμματα πρόνοιας, κα Κατσέλη;
Λ. ΚΑΤΣΕΛΗ: Οι κοινωνικές επιχειρήσεις εντάσσονται, αν θέλετε, στον τρίτο πυλώνα της οικονομίας, που στη χώρα μας δεν έχει αναπτυχθεί καθόλου, αυτόν της κοινωνικής οικονομίας. Περίπου το 10% των επιχειρήσεων στην Ευρώπη εντάσσονται κάτω από το όνομα κοινωνική οικονομία. Είναι επιχειρηματικές δραστηριότητες, οι οποίες όμως αποσκοπούν σε συλλογικούς σκοπούς.
Είναι εταίροι, φυσικά πρόσωπα, που προέρχονται από ευάλωτες κοινωνικές ομάδες ή ευπαθείς ομάδες. Παραδείγματος χάρη, μια ομάδα νέων μπορεί να συστήσει μια τέτοια επιχείρηση, μια ομάδα μακροχρόνια ανέργων, μια ομάδα εθελοντών, οι οποίοι θέλουν να προσφέρουν υπηρεσίες.
Το θεσμικό πλαίσιο, που θα συζητηθεί σήμερα στο Υπουργικό Συμβούλιο, κάνει ένα διαχωρισμό ανάμεσα σε τριών ειδών τέτοιες επιχειρήσεις. Κοινωνικές επιχειρήσεις κοινωνικής ωφέλειας, που ουσιαστικά προσφέρουν υπηρεσίες υγείας και πρόνοιας, κοινωνικές επιχειρήσεις ένταξης, που υποστηρίζουν άτομα από ευπαθείς ομάδες, που μπορεί να είναι και νέα παιδιά που πρώτη φορά βγαίνουν στην αγορά εργασίας ή…
Α. ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Τοξικομανείς φέρ’ ειπείν που έχουν θεραπευτεί και θέλουν να ενταχθούν στην κοινωνία.
Λ. ΚΑΤΣΕΛΗ: Ακριβώς. Ή φυλακισμένους που έχουν αποφυλακιστεί ή ακόμα και άτομα από γεωγραφικά απομακρυσμένες περιοχές.
Α. ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Συνεταιρίζονται, δηλαδή, για να καταλάβω λίγο τη μορφή, συνεταιρίζονται αυτοί. Μάλιστα.
Λ. ΚΑΤΣΕΛΗ: Ακριβώς, συνεταιρίζονται. Μπορεί σε αυτή την ομάδα να συμμετέχει και ένα νομικό πρόσωπο δημόσιου ή ιδιωτικού τομέα. Δηλαδή, μπορεί να μπαίνει μέσα και ένας μικρός Δήμος σ’ αυτή τη συνεργασία ή και μια ιδιωτική επιχείρηση, αλλά η πλειοψηφία πρέπει να είναι στα φυσικά πρόσωπα.
Λειτουργούν με την αρχή «ένας εταίρος, μια ψήφος». Δηλαδή, η καινούρια αυτή επιχείρηση είναι ουσιαστικά αυτοδιαχειριζόμενη, σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Δεν μοιράζει μερίσματα στους εταίρους, αλλά πληρώνονται ανάλογα με τη συμβολή τους στην επιχείρηση και την εργασία τους.
Οι επιχειρήσεις αυτές λειτουργούν ως νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, σαν επιχειρήσεις, δανειοδοτούνται κανονικά, λειτουργούν κανονικά, αλλά προσφέρουν υπηρεσίες κοινωνικού σκοπού. Για τον καθαρισμό των ακτών π.χ., για τον καθαρισμό των δασών.
Επομένως, έχουμε κοινωνικές επιχειρήσεις κοινωνικής ωφέλειας, που προσφέρουν υπηρεσίες υγείας – πρόνοιας, κοινωνικές επιχειρήσεις ένταξης, που υποστηρίζουν την ένταξη στην αγορά εργασίας, και η τρίτη κατηγορία είναι οι κοινωνικές επιχειρήσεις συλλογικού σκοπού, που ουσιαστικά συμβάλουν στην τοπική ανάπτυξη, παραδείγματος χάρη ένας συνεταιρισμός γυναικών σε ένα ορεινό χωριό…
Α. ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Που φτιάχνει ένα είδος μαρμελάδας, ας πούμε...
Λ. ΚΑΤΣΕΛΗ: Μπορεί να φτιάξουν μαρμελάδες, μπορεί να τα πουλήσουν κλπ. και να συνεταιριστούν εκεί με μια επιχείρηση στην Καβάλα ή στη Δράμα παραδείγματος χάρη, έτσι ώστε να γίνει η διάθεση των προϊόντων εκεί.
Α. ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Η εκκίνηση είναι πάλι με κοινοτική χρηματοδότηση, η εκκίνηση γι' αυτές τις προσπάθειες;
Λ. ΚΑΤΣΕΛΗ: Υπάρχει κάποια κοινοτική χρηματοδότηση, αλλά ουσιαστικά αυτές είναι βιώσιμες μονάδες. Θα πρέπει να έχουν δικούς τους πόρους. Είναι επιχειρήσεις κανονικά.
Για να πω ένα παράδειγμα για το «Βοήθεια στο Σπίτι». Το «Βοήθεια στο Σπίτι» από το 2012 και μετά, σύμφωνα με το σχέδιο που έχουμε υποβάλει στην Ε.Ε., βάσει του οποίου συγχρηματοδοτήθηκε το πρόγραμμα, θα γίνει κοινωνική επιχείρηση κοινωνικής ωφέλειας.
Εκεί μπορεί να διευρυνθεί το τοπίο, να μην είναι μόνο ηλικιωμένοι, άποροι, όπως είναι τώρα, αλλά και άτομα όλων των εισοδηματικών στρωμάτων, τα οποία χρήζουν στήριξης στο σπίτι. Είναι πολλές οικογένειες που έχουν, παραδείγματος χάρη, ασθενείς με Αλτσχάιμερ στο σπίτι, που χρειάζονται μια στήριξη και είναι διατεθειμένες να πληρώσουν κάτι για να έχουν κάποιον να βοηθάει μέσα στο σπίτι.
Α. ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Φεύγει από το Δήμο; Δηλαδή, ποιος θα «τρέξει» τώρα τα πιστοποιητικά;
Λ. ΚΑΤΣΕΛΗ: Έχετε απόλυτο δίκιο.
Α. ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Ποιος θα κάνει όλη αυτή τη δουλειά;
Λ. ΚΑΤΣΕΛΗ: Για κάθε συνεργατικό σχήμα, για κάθε σύμπραξη, μπαίνει υπόλογος διαχειριστής, που μπορεί να είναι μια ιδιωτική εταιρεία, μπορεί να είναι μια συμβουλευτική εταιρεία, μπορεί να είναι ένας Δήμος. Το συνεργατικό σχήμα επιλέγει τον διαχειριστή του. Αλλά υπάρχει πάντοτε ένας, ο οποίος είναι ο υπόλογος διαχειριστής.
Α. ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Συνεπώς, αυτό θα το προλάβετε από τις αρχές του έτους ή θα χρειαστεί κάποιο διάστημα Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου, μέχρι να συντονιστούν όλα αυτά, να ψηφιστεί;
Λ. ΚΑΤΣΕΛΗ: Σήμερα μπαίνει στο Υπουργικό Συμβούλιο. Λόγω των πολλών νομοσχεδίων που έχουμε στη Βουλή, περιμένω ότι θα ψηφιστεί μέχρι τέλος Φεβρουαρίου.
Α. ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Μάλιστα. Από τον Μάρτιο πια. Δηλαδή, όσοι ήταν στο πρόγραμμα το οποίο διεκόπη…
Λ. ΚΑΤΣΕΛΗ: Όχι, για το 2011 είναι εξασφαλισμένη η ανανέωση των συμβάσεων και η χρηματοδότηση από την Κοινότητα και τους εθνικούς πόρους, συγχρηματοδοτούμενο.
Α. ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Μάλιστα. Οι Δήμοι θα το «τρέξουν»;
Λ. ΚΑΤΣΕΛΗ: Μιλάμε για το 2012.
Α. ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Το κατάλαβα. Αυτό ήταν το λάθος μου. Αλλά για όσους ήταν πέρυσι δικαιούχοι και θα συνεχίσουν τώρα το 2011…
Λ. ΚΑΤΣΕΛΗ: Συνεχίζεται κανονικά.
Α. ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Μέσω Δήμων; Πως θα γίνει; Με ποιο τρόπο;
Λ. ΚΑΤΣΕΛΗ: Όπως γινόταν πριν. Μέσω Δήμων γίνονται οι αναθέσεις, αλλά υπάρχει συγχρηματοδότηση της Κοινότητας με δυο αλλαγές. Η διαχείριση γίνεται από την Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης, έχει μπει ως διαχειριστικός φορέας και ο ΟΑΕΔ, δίνει πια και παρακολουθεί την επιλεξιμότητα των ωφελούμενων, έτσι ώστε να μην υπάρχει καταστρατήγηση όσον αφορά την επιλεξιμότητα.
Α. ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Ευχαριστώ πολύ, κα Κατσέλη. Καλημέρα σας.
Λ. ΚΑΤΣΕΛΗ: Εγώ ευχαριστώ, κ. Πορτοσάλτε.
Α. ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Αυτά ήταν καλά νέα, πραγματικά καλά νέα.
Λ. ΚΑΤΣΕΛΗ: Γεια σας.
Α. ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Να ‘στε καλά.