Kοινωνικοί Λειτουργοί διαπιστώνουν: Εγκατάλειψη ή κακομεταχείριση ηλικιωμένων γονιών από τα παιδιά τους

Διαβάστε το άρθρο στην ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ http://www.eleftheriaonline.gr/koinonia/item/47169-kakometaxeirisi-ilikiomenwn 

Αρκετοί ηλικιωμένοι πέφτουν θύματα κακομεταχείρισης από τα ίδια τους τα παιδιά, τα οποία μην αντέχοντας τις οικονομικές δυσκολίες, την ανεργία και τα πολλά προβλήματα, είτε ξεσπούν στους γονείς τους είτε τους εγκαταλείπουν αβοήθητους στο έλεος του Θεού. Το ξύλο δεν είναι η μόνη μορφή βίας: Οι προσβολές, οι φωνές και η απαίτηση να τους παίρνουν τη σύνταξη είναι μερικές μόνο από τις συμπεριφορές που αντιμετωπίζουν οι ηλικιωμένοι με αποτέλεσμα να μη θέλουν να δουν τα παιδιά τους και να τα φοβούνται. 

Χαρακτηριστικές είναι οι μαρτυρίες κοινωνικών λειτουργών που μέσα από τη δουλειά τους έχουν να διηγηθούν τέτοιες ιστορίες, ενώ μιλούν και για την παραμέληση των ηλικιωμένων από την Πολιτεία. Βέβαια υπάρχουν κι εκείνες οι περιπτώσεις που τα παιδιά αναγκάζονται να πάνε τους γέρους γονείς τους στο άσυλο, γιατί δεν έχουν να πληρώσουν τους γιατρούς ή μια γυναίκα για να τους φροντίζει. 

Η Αγγελική Ρουμελιώτου, κοινωνική λειτουργός στο Κέντρο Υγείας Μεσσήνης, επισημαίνει ότι «είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό το θέμα της βίας εναντίον των ηλικιωμένων». Και βία, όπως λέει, δεν είναι μόνο το να χτυπήσεις έναν άνθρωπο, αλλά και το να τον προσβάλλεις με τα λόγια σου ή να τον τρομοκρατείς με τη συμπεριφορά σου απέναντί του. «Στη σύγχρονη εποχή μάλιστα παρατηρούμε μια έντονη αύξηση που συνδέεται με τη βιαιότητα των συνθηκών που δημιουργήθηκαν λόγω της κρίσης», αναφέρει - προσθέτοντας ότι «όποιος δέχεται βία, θα δώσει βία: άρα η ανεργία, η δυσπραγία, η αίσθηση της πίεσης που νιώθουν οι νεότεροι μεταφράστηκε σε ποικιλόμορφη βιαιότητα εναντίον των ηλικιωμένων». 

Ομως και η ίδια η Πολιτεία «είναι κακοποιητική, αν σκεφτείς ότι δεν έχει αρκετές δομές φιλοξενίας μοναχικών ηλικιωμένων ή δεν φροντίζει να ξεπεραστούν τα τεράστια προβλήματα που αντιμετωπίζουν προγράμματα όπως το "Βοήθεια στο Σπίτι", ώστε να παράσχουν ουσιαστική και συνεχόμενη φροντίδα». Επιπλέον, «και η ίδια η κοινωνία γίνεται ενίοτε κακοποιητική, αφού μπορεί να γνωρίζει ότι στο διπλανό σπίτι βρίσκεται ένας ηλικιωμένος αφρόντιστος αλλά δεν τον επισκέπτεται». Ακόμη και η οικογένεια «γίνεται κακοποιητική όταν εγκαταλείπει τον γέροντα μόνο του χωρίς να φροντίζει τη σωματική του υγεία ή να κατανοεί τα συναισθήματά του». Και αυτό, «η αίσθηση απόρριψης και εγκατάλειψης είναι μια από τις πιο άσχημες μορφές κακοποίησης, με χειρότερη όλων τη σωματική βία εναντίον του ηλικιωμένου, αφού μέσα της εμπεριέχει ντροπή, πόνο και αίσθηση απώλειας της ανθρώπινης αξιοπρέπειας».

Η Σοφία Παναγιωτέα, κοινωνική λειτουργός στο "Βοήθεια στο Σπίτι" της Δημοτικής Ενότητας Βουφράδας και την Ανδρούσα, λέει ότι «υπάρχουν άνθρωποι που όντως είναι παραμελημένοι. Μου έχει τύχει γιος να πει για τη μητέρα του “παρ' την και κάνε τη ό,τι θέλεις", “πήγαινέ την στο άσυλο”». Υπάρχουν όμως και παιδιά που «έχουν τακτική επαφή κι έχουμε συνεργασία μαζί τους. Εχει τύχει να τηλεφωνήσω στο γιο και να τρέξει αμέσως από την Αθήνα». Εξαρτάται, όπως λέει, από τη σχέση που είχαν από μικροί με τους γονείς τους. Μέσα από τη δουλειά όμως βλέπει ότι όλο και περισσότεροι ηλικιωμένοι παραμελούνται από τα παιδιά τους και μένουν μόνοι - «ειδικά τον τελευταίο καιρό που ο καθένας έχει τα δικά του προβλήματα. Εχουμε αντιμετωπίσει και παιδιά που μας λένε “δεν έχω να 'ρθω”». Και τώρα όπως λέει «βγαίνουν προβλήματα και εντάσεις μέσα στο σπίτι που πριν δεν υπήρχαν. Δηλαδή για παράδειγμα κάποιοι ηλικιωμένοι αγχώνονται ή και φοβούνται όταν τους επισκέπτονται τα παιδιά τους, γιατί πάνε με πολύ απότομο τρόπο και τους ζητάνε κάτι». Επίσης βλέπει και περιπτώσεις που τα παιδιά διώχνουν τους γέρους γονείς από το σπίτι: «Τους πηγαίνουν σε κάποια ιδρύματα ενώ πριν τους φρόντιζαν. Τώρα υπάρχει μια τάση να τους διώχνουν από το σπίτι». 

Αλλά η παραμέληση δεν είναι μόνο από την πλευρά της οικογένειας, είναι και από την πλευρά της Πολιτείας, λέει. Και εξηγεί πως οι ηλικιωμένοι στα χωριά μειονεκτούν: «Για παράδειγμα δεν έχουμε τους γιατρούς που χρειαζόμαστε, και αν δεν υπάρχει συγγενικό περιβάλλον πρέπει να τους πάμε στο Κέντρο Υγείας ή να έρθουμε στην Καλαμάτα».

Ο διευθυντής του Ασύλου Ανιάτων Καλαμάτας, πρωτοπρεσβύτερος Ευστάθιος Μπαρούτσος, επισημαίνει ότι τα αιτήματα για να φιλοξενήσουν περισσότερους ηλικιωμένους στο ίδρυμα έχουν αυξηθεί, «αλλά εμείς δεν έχουμε τώρα τη δυνατότητα να φιλοξενήσουμε άλλους ανθρώπους». Οπως λέει, δέχονται 3 - 4 αιτήσεις την εβδομάδα, αλλά ήδη φιλοξενούνται στο Ασυλο περίπου 85 άνθρωποι, πολλοί από τους οποίους είναι ηλικιωμένοι που τα παιδιά τους δεν μπορούν να τους φροντίσουν. «Δεν έχουν τη δυνατότητα να τους παρέχουν όλα αυτά που εμείς στο ίδρυμα παρέχουμε• δεν φτάνουν τα χρήματα πλέον της οικογένειας για επιπλέον γιατρούς ή για μια γυναίκα η οποία να τους περιποιείται όταν αυτοί εργάζονται», αναφέρει. 

ΟΙ ΘΕΜΑΤΟΦΥΛΑΚΕΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΜΑΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ

Η Αντωνία Μητροπούλου-Κάντζα, κοινωνική λειτουργός και προϊσταμένη του Α' ΚΑΠΗ Καλαμάτας, χαρακτηρίζει τους ανθρώπους της τρίτης ηλικίας «θεματοφύλακες της πολιτιστικής μας ταυτότητας» - γι' αυτό και όπως λέει «θα πρέπει να μένουν μέσα στον ιστό της κοινωνίας και της οικογένειας ως δραστήρια μέλη». Είναι οι άνθρωποι που «μπορούν να διδάξουν τα παιδιά που οι γονείς τους τρέχουν για να εξασφαλίσουν τα προς το ζην ή για το κυνήγι του κύρους και είναι απόντες από το σπίτι». Αλλά δυστυχώς όπως λέει «πάει να σβήσει και ο θεσμός της οικογένειας, να αποδιώξει τον ηλικιωμένο γονιό• όμως αυτό για μένα είναι ένα μεγάλο λάθος και η κακοποίηση της τρίτης ηλικίας είναι μέγα έγκλημα».

Η ίδια τονίζει πάντως πως, ναι μεν υπάρχουν παιδιά που κακομεταχειρίζονται τους ηλικιωμένους γονείς τους, αλλά στο ΚΑΠΗ δεν έχει ακούσει για ανάλογες συμπεριφορές κακομεταχείρισης, όπως γονείς που τα παιδιά τους τούς επισκέπτονται ελάχιστα, δεν τους τηλεφωνούν και δεν ασχολούνται μαζί τους. Θεωρεί μάλιστα ότι «τώρα που δυσκόλεψαν τα πράγματα, είναι πιο ανοιχτοί και προσιτοί στο γονιό» - και επιπλέον ότι «η σύνταξη είναι πάρα πολύ πολύτιμη, και όχι μόνο: Η τρίτη ηλικία έχει να δώσει από την εμπειρία της, και δίνει απλόχερα». 

Ομως η Πολιτεία δεν φροντίζει, όπως λέει η κ. Μητροπούλου, να κρατάει τους ηλικιωμένους ως ενεργά μέλη στον ιστό της κοινωνίας. «Δεν υπάρχουν δομές που μπορούν να βοηθήσουν την τρίτη ηλικία. Είμαστε πολύ πίσω ως κοινωνία. Θα πρέπει η κοινωνία να έχει ειδικές δομές για την τρίτη ηλικία, που να τους κρατούν και στον κοινωνικό και στον οικογενειακό ιστό ως ισότιμα μέλη», διαπιστώνει. Τα ΚΑΠΗ, σημειώνει, «είναι μια τέτοια μεγάλη κίνηση, έχουν περιθωριοποιήσει τα γηροκομεία γιατί οι δραστηριότητες που υπάρχουν στα ΚΑΠΗ κρατούν το μυαλό τους ενεργό και τους ηλικιωμένους δραστήριους για να κρατηθούν ως αυτόνομα και ισότιμα μέλη στην κοινωνία».

 http://www.eleftheriaonline.gr
      Διαβάστε το άρθρο στην ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ http://www.eleftheriaonline.gr/koinonia/item/47169-kakometaxeirisi-ilikiomenwn