Ο υπουργός Ευριπίδης Στυλιανίδης μιλάει για τη χρηματοδότηση των κομμάτων, τον εκλογικό νόμο, την ψήφο των ομογενών

«Το κράτος όπως το ξέραμε έχει τελειώσει»

Ο υπουργός Ευριπίδης Στυλιανίδης μιλάει για τη χρηματοδότηση των κομμάτων, τον εκλογικό νόμο, την ψήφο των ομογενών

Συνέντευξη στην Τανια Γεωργιοπουλου

Ο υπουργός Εσωτερικών Ευριπίδης Στυλιανίδης λίγες ημέρες πριν από το διήμερο κλείσιμο των ΟΤΑ δηλώνει: «Το κράτος δεν μπορεί πλέον να είναι μια ανεξάντλητη πηγή χρηματοδότησης». Τονίζει ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση πρέπει να εξορθολογίσει τα έξοδά της με βάση τα έσοδα και προτείνει αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας, φορολογική αποκέντρωση και επενδύσεις για την εξεύρεση πόρων. Ο κ. Στυλιανίδης κάνει λόγο για εκχώρηση υπηρεσιών σε ιδιώτες με στόχο τη μείωση του κόστους. Σύμφωνα με τον υπουργό, ο νέος νόμος για την ιθαγένεια θα δίνει αυτόματα ιθαγένεια στους αλλοδαπούς που έχουν ολοκληρώσει τη βασική εκπαίδευση σε ελληνικό σχολείο. Η συζήτηση για τη χρηματοδότηση των κομμάτων και την αλλαγή του εκλογικού νόμου αναβάλλεται προς το παρόν... Ο υπουργός δεσμεύεται ωστόσο ότι θα προωθηθεί η ψήφος των ομογενών.
– Οι ΟΤΑ δηλώνουν ότι βρίσκονται στο χείλος της χρεοκοπίας. Πιστεύετε ότι μπορούν να τα καταφέρουν ή πραγματικά κάποιοι θα βάλουν «λουκέτο»;
– Κατ’ αρχάς δεν είναι όλοι οι δήμοι ίδιοι. Ορισμένοι, 40 λέει η ΚΕΔΕ, είναι στο «κόκκινο». Υπάρχει δυσχέρεια, αλλά αν αναμορφώσουν τους προϋπολογισμούς τους με βάση τα πραγματικά δεδομένα, νομίζω ότι θα τα καταφέρουν. Εμείς βοηθάμε όσο μπορούμε. Διασφαλίσαμε όλους τους πόρους που δικαιούται η Τ.Α. έως το τέλος του έτους, ενώ η παράταση της αποπληρωμής των δανείων τους προς το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων θα αυξήσει τη ρευστότητά τους κατά 90 εκατ. τον χρόνο. Ομως το κράτος όπως το ξέραμε μέχρι σήμερα έχει τελειώσει. Οι δήμαρχοι γνωρίζουν ότι οι χρηματοδοτικές δυνατότητες του κεντρικού κράτους έχουν εξαντληθεί. Το κράτος δίνει την πρώτη ώθηση, διαμορφώνει το θεσμικό πλαίσιο, υποστηρίζει τεχνοκρατικά και σε έναν βαθμό οικονομικά, αλλά από εκεί και πέρα ο καθένας πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες που του αντιστοιχούν. Από την άλλη, έχουμε επεξεργαστεί μια σειρά καινοτόμες ιδέες για τη χρηματοδότηση των δήμων εκτός της κρατικής επιχορήγησης.
– Εχετε δηλαδή συγκεκριμένες προτάσεις;
– Βέβαια, προτάσεις που έχουν εφαρμοστεί αλλού με επιτυχία και μπορούν να προσαρμοστούν στα ελληνικά δεδομένα, πολλές από τις οποίες ήδη τις έχουμε συζητήσει με τους εταίρους μας. Σας αναφέρω ενδεικτικά την πολιτική φορολογικής αποκέντρωσης. Δηλαδή το κράτος μεταφέρει τη δυνατότητα είσπραξης ενός συγκεκριμένου φόρου στον δήμο, οπότε απαλλάσσεται από την αντίστοιχη κρατική χρηματοδότηση. Ετσι ο δήμος παίρνει την ευθύνη τα έξοδά του να είναι ανάλογα των εσόδων που επιτυγχάνει.
Ενα άλλο είναι η φορολογική ενημερότητα. Δηλαδή να μην μπορεί κανείς να αναπτύξει δραστηριότητα σε έναν δήμο αν δεν είναι τακτοποιημένες οι οφειλές του προς αυτόν. Επίσης οι δήμοι θα μπορούσαν να προχωρήσουν αυτόνομα σε επενδύσεις αξιοποιώντας την ακίνητη περιουσία τους, με καινοτόμες μεθόδους. Μπορούν να στήσουν ένα fund, να περάσουν εκεί την ακίνητη περιουσία τους, της οποίας η αντικειμενική αξία θα αποτιμηθεί, και με αυτό τον τρόπο μπορούν να διεκδικήσουν χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Επενδύσεων ή ακόμα και από ελληνικές ιδιωτικές τράπεζες, εξασφαλίζοντας ρευστότητα χωρίς να επιβαρύνεται το δημόσιο έλλειμμα ή το χρέος.
Αλλος τρόπος εξοικονόμησης χρημάτων είναι να επενδύσουν στα φωτοβολταϊκά. Οι δήμοι διαχειρίζονται όλα τα σχολεία της χώρας, αλλά ο υφιστάμενος νόμος περιορίζει τη δυνατότητα κάλυψης σε ένα μόνο ποσοστό. Αν επιτραπεί η πλήρης κάλυψη, τα κτίρια αυτά θα έχουν ενεργειακή επάρκεια και θα γλιτώνουν πολλά χρήματα. Μπορούν ακόμα να βάλουν φωτοβολταϊκά στους παλαιούς ΧΑΔΑ.
– Οσον αφορά τη συλλογή και διαχείριση των απορριμμάτων, πιστεύετε ότι η εκχώρησή τους σε ιδιώτες θα μπορούσε να λύσει το πρόβλημα;
– Είμαστε η μόνη χώρα που δεν βγάζουμε χρήματα από τα σκουπίδια λόγω του συνδυασμού ιδεοληψιών, γραφειοκρατίας και διαπλοκής. Το θεσμικό πλαίσιο δίνει στον δήμαρχο τη δυνατότητα, αν θέλει, να πάρει τον ιδιώτη. Πάντως όσον αφορά τους ΧΥΤΑ, εφαρμόζεται η μέθοδος ΣΔΙΤ και πρέπει να τρέξουμε γιατί υπάρχουν κονδύλια που πρέπει να τα απορροφήσουμε έως το 2014. Αλλιώς θα χαθούν και παράλληλα θα πληρώσουμε υπέρογκα πρόστιμα. Είμαστε ανοιχτοί σε όλες τις λύσεις που μπορούν να φέρουν περισσότερα έσοδα στους δήμους και καλύτερα αποτελέσματα για τους δημότες χωρίς να κινδυνεύουν οι θέσεις των εργαζομένων.
– Σε ποιους άλλους τομείς βλέπετε ότι θα μπορούσε να υπάρξει σύμπραξη με ιδιώτες;
– Οι κοινωνικές παροχές των δήμων όπως το «Βοήθεια στο σπίτι», που τώρα χρηματοδοτούνται αποκλειστικά από το κράτος, θα μπορούσαν να μετεξελιχθούν σε εταιρείες κοινωνικής οικονομίας. Να στηθούν δηλαδή εταιρείες στις οποίες θα συμμετέχουν δήμοι, ιδιώτες και άλλοι κοινωνικοί φορείς (π.χ. Εκκλησία), που θα παρέχουν τις ίδιες ή και περισσότερες κοινωνικές υπηρεσίες σε αναξιοπαθούντες. Οι ίδιες υπηρεσίες μπορούν να προσφέρονται και σε πλούσιους οι οποίοι μπορούν να πληρώσουν. Ετσι οι πλούσιοι θα χρηματοδοτούν τους φτωχούς.
Δώσαμε κάποια χρήματα σε αυτά τα προγράμματα, αλλά τα λεφτά τελειώνουν. Πρέπει λοιπόν να βρούμε άλλες πηγές χρηματοδότησης.
– Πολλά παιδιά έμειναν εκτός των παιδικών σταθμών φέτος. Δεδομένης της οικονομικής δυσπραγίας, αυτό δεν είναι ένα μεγάλο πρόβλημα;
– Συμφωνήσαμε με τους δημάρχους και έχουμε μια απορροφητικότητα 75% των αιτήσεων που κατατέθηκαν. Το Ιδρυμα Νιάρχου μας έδωσε 4,5 εκατομμύρια, οπότε πήραμε ακόμα 3.000 παιδιά.
– Επόμενη άμεση προτεραιότητα του υπουργείου;
– Θα καταθέσουμε νέο νόμο περί ιθαγένειας, ίσως και μέσα στον Σεπτέμβριο. Ηδη έχουμε ξεκινήσει διαβούλευση με τα άλλα κόμματα. Η νέα νομοθεσία θα δίνει τη δυνατότητα ιθαγένειας σε όσους μετέχουν του ελληνικού πολιτισμού, δηλαδή όσους έχουν ολοκληρώσει την υποχρεωτική εκπαίδευση στην Ελλάδα ή έχουν επιτύχει στο ελληνικό πανεπιστήμιο με το σύστημα των πανελληνίων.
– Εχετε πρόθεση να ανοίξετε συζήτηση για τον εκλογικό νόμο;
– Δεν είναι στις άμεσες προτεραιότητές μας. Ομως θα εισηγηθώ εκ νέου την ψήφο των ομογενών. Οι Ελληνες της διασποράς καθημερινά δίνουν τη μάχη για την ανάκτηση της διεθνούς αξιοπιστίας της χώρας. Από αυτούς προσδοκούμε την εισροή τεχνογνωσίας και επενδυτικών κεφαλαίων. Τους οφείλουμε το δικαίωμα ψήφου, γιατί αυτό θα λειτουργήσει ως γέφυρα για τη σύνδεσή τους με τη μητρόπολη.
Πολιτικό χρήμα και χρηματοδοτήσεις
– Εχετε λάβει εξουσιοδότηση από τον πρωθυπουργό να επεξεργαστείτε ένα νέο θεσμικό πλαίσιο για τη χρηματοδότηση των κομμάτων. Σε ποια φάση βρίσκεται το συγκεκριμένο σχέδιο;
— Πρέπει να βάλουμε τέλος στο πάρτι του μαύρου χρήματος και στην εξαγορά των πολιτικών συνειδήσεων. Για να γίνει αυτό, πρέπει να βρούμε τη σωστή ισορροπία μεταξύ κρατικής και ιδιωτικής χρηματοδότησης έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η διαφάνεια. Ακόμα πάντως δεν είμαστε έτοιμοι.
– Υποτίθεται ότι ο στόχος που θέσατε εξασφαλίζεται με την κρατική χρηματοδότηση. Ωστόσο εσείς είστε υπέρ της ιδιωτικής χρηματοδότησης.
— Ναι, γιατί πιστεύω ότι το αμερικανικό σύστημα που δίνει κίνητρο φορολογικό σε αυτόν που χρηματοδοτεί, αλλά απαιτεί η χρηματοδότηση να γίνεται φανερά, έχει μια ηθική. Πρώτα από όλα αυτός που χρηματοδοτεί εκτίθεται και έτσι η αγορά ψηφίζει πριν ψηφίσουν οι ψηφοφόροι. Επειδή είναι διαυγής και οριοθετημένη η χρηματοδότηση και δεν δημιουργεί μονομερείς εξαρτήσεις σε αυτούς που ασκούν εξουσία.
– Πάντως και στην Αμερική υπάρχει μαύρο πολιτικό χρήμα...
— Παντού υπάρχει, αυτό δύσκολα αντιμετωπίζεται. Το ζήτημα είναι να απομειώνεις όσο μπορείς την επιρροή του. Ενα κράτος που έχει τόσα προβλήματα δεν μπορεί να δίνει τόσα λεφτά στα κόμματα. Πρέπει και τα κόμματα να εξορθολογίσουν τα οικονομικά τους, γιατί δεν μπορεί να εγγυώνται ότι θα σώσουν τη χώρα αν δεν μπορούν να σώσουν τον εαυτό τους. Και την ίδια ώρα θα πρέπει να απενοχοποιηθεί η συμμετοχή των ιδιωτών που είναι ενεργοί πολίτες οι οποίοι θέλουν να στηρίξουν με τις δυνάμεις τους τις ιδέες τους.
Διαμορφώνεται μια νέα οριζόντια διάκριση εξουσιών: αγορά, τεχνοκρατία, πολιτική. Αν δεν μπουν όρια και κανόνες στον κάθε χώρο, υπάρχει κίνδυνος αλληλεξάρτησης. Οι τρεις χώροι πρέπει να είναι διακριτοί και ο ένας να ελέγχει τον άλλο. Αυτό φέρνει μια αρμονία στη δημοκρατία.

ΠΗΓΗ: Kathimerini.gr